Pelikulang Relasyon ni Ishmael Bernal - Isang Pagsusuri

           

Si Malou ay isang taga-giya ng isang Planetarium samantalang si Emil naman ay isang guro sa kolehiyo.  Pinagtagpo ang dalawa ng tadhana sa hindi inaasahan.  Bagaman, si Marilou ay nag-iisa palang sa buhay,  si Emil naman ay hiwalay sa asawa nito at mayroong anak.  Naisip ng dalawa na hindi sapat lang na silang dalawa ay nasa yugtong magsing-irog lamang, kaya minabuti nito na tumira na lamang sa iisang bubong at magsama ang dalawa.  Habang silang dalawa na ay nagsasama,  dito na unti-unting natutuklasan ni Marilou ang totoong pag-uugalli ni Emil. 

                Naging alila si Marilou ni Emil.   Ipinaglalaba, ipinagpaplantsa,  ipinagluluto,  ipinaglilinis ng bahay, tagapagbantay ng bata at kung ano-ano pang paglilingkod sa huli ang ipinaggagawa sa babae.  Naging sunud-sunuran lang si Marilou sa bawat utos ng lalake.  Minsan ding ikinagalit ni Emil ang pagdadala ni Marilou ng bisita sa loob ng kanilang bahay lalong lalo na ang mga lalake sapagkat hindi raw ito maganda sa paningin ng iba.  Ibinigay ni Marilou ang lahat tanda ng kanyang pagmamahal sa lalake.  Nagsasaydlayn na rin siya sa pagtitinda pandagdag na pangtustos sa mga pangangailangan sa bahay.  Dulot na rin ng hindi magandang ipinakita ng lalake sa babae ay di na natiis ni Marilou ang lahat,  minabuti na nitong umuwi sa kanyang mga magulang.  Pero hindi napanindigan ni Marilou ang kanyang pakikipaghiwalay sa lalake, muli niya itong kinumbinse na magsama uli silang dalawa.  Tinanggap naman ito ng lalake pero hindi na magiging katulad ng dati ang sitwasyon sapagkat nakipagbalikan na rin si Dorothy, ang asawa ni Emil.  Tatlong beses sa isang Linggo na lamang silang nagsasama.

                   Nagkaliwanagan na rin ang dalawa matapos na makapag-usap.  Muli silang nagsama pero sa kasamaang-palad ay natuklasan ng doktor na mayroon brain aneurysm si Emil.  Minsang napag-abot si Marilou at Dorothy sa ospital dahil kailangang manatili ni Emil ng tatlong araw,  tanging nagawa na lamang ng kerida na si Marilou ay ang umalis lalo pa at tinawagan ni Dorothy ang kanyang katulong na magdala ng mga gamit katulad ng daster kasi nais ng huli na siya mismo ang magbabantay ng kanyang asawa.   Hindi rin nagtagal ay binawian ng buhay si Emil nang minsang sumakit ang ulo nito dala ng karamdamang nabanggit.   Walang naggawa si Marilou kundi magdalamhati na malayo sa lalakeng minamahal.   Ipinakitang ang asawa pa rin ang may karapatan sa pag-aasikaso sa lamay at pagpapalibing.  Minabuti na lamang ni Marilou na magtungo sa Amerika. 

                      Ang mga isyung ipinapakita sa kwento ay pagiging kabit,  pagdidiborsyo,  pagiging martir,  patriarkal,  at sikolohikal.  Ipinakita na walang karapatan si Marilou sa lahat ng panahon kay Emil sapagkat legal na may asawa ang lalake.  Kaya ang lahat ng karapatan pa rin ay nasa orihinal at wala sa kabit.  Katulad ng si Dorothy pa rin at ang mga anak nito ang may karapatan sa pagtanggap ng mga pamana ng lalakeng ipagkakaloob.  Kahit na buntis si Marilou ay 2/5^th lamang ng mamana ng ligetimong anak ang mamanahin ng kanyang magiging anak.   Samantala, makikitang dihado si Marilou sapagkat katulad ng sabi ng isang abogado walang legal separation sa Pilipinas.  Pwedeng maghiwalay pero hindi pwedeng magpakasal na sa iba ang naikasal na.  Sa batas ang kabit ay walang legal personality katulad ng hindi pwedeng ikabit ang pangalan, walang conjugal property na magaganap at walang mamanahin ang kabit kung mamatay ang lalake.  Makikita rin sa kwento na higit sa isipan ay pinairal ni Marilou ang kanyang pagiging martir sa lalake.  Sa kabila ng pag-aalila ni Emil sa babae katulad ng pagpapaggawa ng ibang gawain,  pagiging matigas, at pagiging agresibo ay buong-buo pa ring tinatanggap ng lalake.   

               

                    Mga Mungkahi sa pag-aasawa na nais paigtingin sa kwento:  Kilalanin muna ang kakasamahin sa buhay bago pagdedesiyunan ang lahat.   Katulad ni Marilou na basta-basta na lamang nagpadala sa bugso ng damdamin kaya saka pa lamang niya nakilala ang buong pagkatao ni Emil na taliwas pala ito sa ipinakita sa kanya nung nanliligaw pa ito.   Ikalawa, maglaan ng oras sa isa’t isa.  Bagamat nagkasama silang dalawa pero nakaikot naman ang kanilang mundo sa kani-kanyang mga gawain.  Pangatlo, kailangang mag-adjust sa pag-uugali ng bawat isa.  Tanggapin ang imperfection at kung may nakitang hindi magandang pag-uugali, at problema ay nararapat lamang ito na pag-uusapan.  Pang-apat,  huwag daanin sa sigawan at pagtatapun ng mga kung ano-anong bagay kapag mayroong hndi pagkakasundo.  Maaaring pag-usapan ito kapag nahimasmasan na ang bawat isa.   Panglima, kung isa ka lamang kabit ay dapat alam mo kung saan ilulugar ang iyong sarili.  Pang-anim, sa pakikipag-relasyon ay kailangan ang give and take.